Home » archief » WAT IS HET HEILIG SACRAMENT DES ALTAARS?

Sint Nicolaas

WAT IS HET HEILIG SACRAMENT DES ALTAARS?

En welke rol het kan spelen in ons dagelijks leven

15 Februari 2020

Mgr. Jan van Burgsteden behandelde in zijn lezing de postsynodale apostolische Exhortatie Sacramentum Caritatis van paus Benedictus XVI, gepubliceerd op 22 februari 2007. Hij vermaant de aanwezigen om te luisteren met de “oren van het hart” en verwijst daarbij naar de geschiedenis van de Emmaüsgangers, wiens harten brandden, terwijl Jezus hen de Schriften uitlegde.

Als sacrament van de liefde is de Allerheiligste Eucharistie de zelfgave van Jezus Christus, die ons daarin de oneindige liefde openbaart van God voor iedere mens. In dit wonderbaar sacrament openbaart zich die “grotere liefde”, die iemand ertoe drijft “zijn leven te geven voor zijn vrienden” (Joh. 15, 13). Jezus heeft hen inderdaad “tot het uiterste toe” (Joh. 13, 1) liefgehad. Met deze uitdrukking leidt de Evangelist het gebaar in van eindeloze nederigheid dat Hij stelde: Voordat Hij voor ons ging sterven aan het kruis en nadat Hij zich met een handdoek de lenden had omgord, waste Hij zijn leerlingen de voeten. Op dezelfde manier gaat Jezus in het sacrament door met ons lief te hebben “tot het uiterste toe”, tot aan de gave van zijn lichaam en zijn bloed.

De wezenlijke verandering van het brood en de wijn in het lichaam en bloed van de Heer Jezus is een werkelijkheid die alle menselijk begrip te boven gaat. Inderdaad is de Eucharistie bij uitstek mysterie, maar ook samenvatting van het geloof. “Ik ben het levende brood dat uit de hemel is neergedaald. Als iemand van dit brood eet, zal hij leven in eeuwigheid. Het brood dat Ik zal geven is mijn vlees ten bate van het leven der wereld” (Joh. 6, 51). Jezus Christus, die “door de eeuwige Geest zichzelf aan God heeft geofferd als een smetteloos offer” (Hebr. 9, 14), deelt ons dus in de eucharistische gave het goddelijk leven zelf mee. De oude rite is in vervulling gegaan en definitief overwonnen door de gave in liefde van de Zoon van God die vlees is geworden. In de Eucharistie trekt Jezus ons “in zichzelf binnen”.

Het Tweede Vaticaans Concilie heeft eraan herinnerd dat alle “overige sacramenten, evenals alle kerkelijke bedieningen en apostolaatwerken, samenhangen met de heilige Eucharistie en daarop gericht staan. (…) De kerk is zelf sacrament. Dat wil zeggen het teken en het instrument, van de innige vereniging met de drieenige God en van de eenheid van heel het menselijk geslacht.

We zijn gedoopt en gevormd met het oog op de Eucharistie. Dat gegeven impliceert de opdracht om in de pastorale praktijk te bevorderen dat het traject van de christelijke initiatie meer als een eenheid wordt beschouwd. Het sacrament van het Doopsel vormt de toegangsdeur tot alle sacramenten. Wij maken allemaal verschillende projectjes van de initiatiesacramenten. Na de Eerste Communie en het Vormsel komen mensen veelal niet meer in de kerk. Wat dat betreft zouden we beter de oosterse kerken kunnen navolgen, die Doop, Vormsel en Eerste Communie tegelijkertijd toedienen. Dan volgt er een levenslange toerusting in het geloof, door blijvende deelname aan de Eucharistie. De eenheid van de Kerk strekt zicht uit over de dood heen. Het is belangrijk de overledenen te gedenken, in het bijzonder door de viering van heilige Missen voor hen, opdat zij, gezuiverd, de gelukzalige aanschouwing van God mogen bereiken.

Wat is het nut van aanbidding? De pastoor van Ars zag regelmatig een boer urenlang bij de aanbidding van het Heilig Sacrament. Op zijn vraag wat de man kwam doen, antwoordde deze: “Hij kijkt naar mij en ik kijk naar Hem.” Als we een stuk gaan fietsen is het belangrijk om goed opgepompte banden te hebben. Als wij de dag ingaan is het belangrijk om met aanbidding te beginnen.

Samenvatting Marco Severiens